به طور کلی بیشترین درآمد یک شرکت پیمانکاری از طریق پیروزی در مناقصات و بستن قرارداد میباشد. برای پیروزی در مناقصه لازم است که میزان هزینهها و سود در پروژه مورد نظر به صورت دقیق از قبل پیشبینی شود. از طریق حسابداری پیمانکاری این امکان برای شرکتهای پیمانکاری به وجود میآید. از نکات دیگری که در حسابداری پیمانکاری قابل انجام است نحوه بستن قرارداد بین کارفرما و پیمانکار است. در این نوشتار از وبسایت محک شاپز از تعریف حسابداری پیمانکاری تا جزئیاتی همچون روشهای حسابداری پیمانکاری را به شما خواهیم آموخت. همچنین پس از مطالعه این مقاله شما میتوانید پاسخ این سوالات را بیابید:
حسابداری پیمانکاری چیست؟
مراحل حسابداری پیمانکاری کدام است؟
روش های حسابداری پیمانکاری کدام است؟
کدینگ حسابداری پیمانکاری چیست؟
همچنین پس از مطالعه این نوشتار، در صورت بروز هرگونه ابهام میتوانید از طریق ثبت سوال خود در قسمت دیدگاهها در زیر همین صفحه، پاسخ سوال خود را در اسرع وقت دریافت نمایید.
مهمترین قسمت حسابداری پیمانکاری تعریف پروژهها میباشد. در این ویدئو نحوه مدیریت پروژهها از طریق نرم افزار حسابداری محک آموزش داده شده است.
تعریف حسابداری پیمانکاری
برای اینکه بتوانیم تعریف درستی از حسابداری پیمانکاری را برای شما ارائه دهیم، در ابتدا باید با شرکتهای پیمانکاری آشنا شویم. روش کار شرکتهای پیمانکاری به این صورت میباشد که، از طریق انعقاد قرارداد با کارفرما در زمینههای مختلفی مانند تهیه، حمل و باربری، نصب، ساخت، اجرا و… و تعهد به انجام و اتمام موارد اعلامی در قرارداد، ایجاد درآمد میکنند. شرکتهای پیمانکاری میتوانند در حیطههای مختلفی فعالیت کنند، از این حیطهها میتوان به مواردی همچون ساختمان، راه و ترابری، صنعت و معدن، کشاورزی، نفت و گاز و … اشاره کرد. در قراردادهای بین شرکتهای پیمانکاری و کارفرمایان، مواردی همچون هزینههای انجام پروژه، پیشبینی اقدامات لازم در صورت نوسانات قیمتها، ارائه گزارشات مختلف برای ارائه به کارفرما و … وجود دارند که توسط حسابداری پیمانکاری قابل محاسبه و اندازهگیری و انجام هستند. همچنین از طریق حسابداری پیمانکاری امکان محاسبه مالیات شرکت پیمانکاری و محاسبه حقوق و دستمزد، محاسبه درصد پیشرفت کار و … نیز قابل انجام است. با انجام حسابداری پیمانکاری به صورت اصولی، شرکتهای پیمانکاری میتوانند با اطمینان بیشتری در مناقصهها شرکت کنند. دلیل این امر این است که حسابداری پیمانکاری امکان پیشبینی هزینههای لازم برای انجام پروژه قبل از انجام آن را به وجود میآورد.
روشهای حسابداری پیمانکاری
طبق قوانین حسابداری پیمانکاری بسته به مناقصه و نوع پروژه، قراردادی که مابین پیمانکار و کارفرما بسته میشود، از طریق ۲ روش اصلی قابلیت محاسبه هزینهها و سود و زیان را دارد. این ۲ روش شامل روش درصد کار و روش تکمیل قرارداد میشود. در قسمت زیر میتوانید تعاریف این ۲ روش را مشاهده نمایید.
روش درصد تکمیل کار
در این روش طبق قرارداد شرکت پیمانکاری متعهد میشود که، در طول انجام پروژه و پس از تکمیل درصدهای مشخصی از آن، گزارشات هزینههای انجام شده به علاوه سود ناخالص پروژه را به کارفرما ارائه دهد و کارفرما نیز متعهد میشود در چند مرحله و پس از انجام درصدهای مختلفی از پروژه، هزینههای مورد نظر تا به آن مرحله را به پیمانکار پرداخت نماید. حسابدار پیمانکاری در این روش وظیفه دارد سود ناخالص نهایی را بر اساس پیشبینی هزینههایی که پروژه در ادامه خواهد داشت، محاسبه نماید. این روش حسابداری پیمانکاری دارای مزایا و معایبی است که در ادامه بیان خواهد شد:
- کارفرما میتواند از اتمام پروژه اطمینان حاصل نماید.
- کارفرما به نوعی امکان پرداخت قسطی هزینههای پروژه را خواهد داشت و مجبور به پرداخت یکباره آن نیست.
- در این روش سود دهی یا ضرر در هر مرحله مشخص خواهد شد.
- یکی از ایرادات عمده این روش به تعویق افتادن پروژه در صورت به وجود آمدن هزینههای پیشبینی نشده در طی انجام پروژه است. دلیل این امر این است که در این روش هزینهها از قبل پیشبینی میشود و در صورت بروز هرگونه نوسانات قیمتی یا هزینههای پیشبینی نشده، پیمانکار دچار مشکل میشود.
حسابداری پیمانکاری به روش تکمیل قرارداد
روش دیگری که برای حسابداری شرکتهای پیمانکاری استفاده میشود، روش حساب و کتاب هزینهها و سود و زیان پس از تکمیل قرارداد میباشد. در این روش پیمانکار تمام اطلاعات هزینههای انجام شده را پس از تکمیل پروژه یا انجام اکثر قسمتهای پروژه، به کارفرما ارائه میدهد. در این روش سود ناخالص نیز پس از تکمیل پروژه محاسبه میشود. این روش نیز مانند روش درصد پیشرفت کار دارای مزایا و معایبی میباشد که در قسمت زیر میتوانید مشاهده نمایید:
- در این روش به دلیل اینکه محاسبات هزینه پس از تکمیل پروژه انجام میشود و حسابدار پیمانکاری نیاز به پیشبینی هزینهها در هر مرحله ندارد، امکان رفع مشکل نواسانات قیمتها در این روش وجود دارد.
- بزرگترین مشکلی که در زمینه حسابداری پیمانکاری از طریق روش تکمیل قرارداد وجود دارد در قراردادهای بلندمدت میباشد. در قراردادهای بلندمدت مانند قراردادهای بلندمدت پتروشیمی، در صورتی که از روش تکمیل قرارداد استفاده شود، به دلیل اینکه سود ناخالص پیمان چند سال در یک سال مالی پرداخت میشود، شرکت پیمانکاری دچار ضریب مالیاتی شده و مشمول پرداخت مالیات بر درآمد زیادی خواهد شد.
میزان مالیات در قراردادهای پیمانکاری
بر اساس قوانین حسابداری پیمانکاری، شرکتهای پیمانکاری نیز مانند باقی کسب و کارها مشمول پرداخت مالیات بر درآمد خواهند بود. این شرکتها بنا به ماده ۱۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم، باید ۲۵ درصد از جمع درآمدهای خود را پس از وضع زیان های حاصل از منابع غیرمعاف و کسر معافیتهای مقرر، به سازمان مالیات کشور پرداخت نمایند. البته طبق تبصره ۱ ماده ۱۰۷ قانون مالیات های مستقیم، در مورد عملیات پیمانکاری به آن قسمت از مبلغ قرارداد که به مصرف خرید لوازم و تجهیزات می رسد مشروط بر آن که در قرارداد یا اصلاحات و الحاقات بعدی آن مبالغ لوازم و تجهیزات به طور جدا از سایر اقلام قرارداد درج شده باشد در مورد خرید داخلی حداکثر تا مبلغ صورتحساب خرید و در مورد خرید خارجی تا مجموع ارزش گمرکی کالا و حقوق ورودی و سایر پرداخت های قانونی مندرج در پروانه سبز گمرکی از پرداخت مالیات معاف است.
مراحل حسابداری پیمانکاری
با توجه به اینکه یکی از قسمتهای اصلی فعالیت پیمانکاران از طریق ارائه پیشبینی و ارائه گزارشات هزینه به کارفرما میباشد، نقش حسابدار پیمانکاری در این حوزه از اهمیت ویژهای برخوردار است. حسابدار پیمانکاری برای ارائه این اطلاعات به صورت اصولی لازم است در مرحله اول آشنایی کامل با مفاهیم حسابداری پیمانکاری مانند اصول، انواع و قوانین قراردادها، ثبت مالی در حسابداری پیمانکاری، محاسبه سود و زیان شرکتهای پیمانکاری، استانداردهای حسابداری قراردادهای بلندمدت، داشته باشد. پس از آن برای محاسبات مربوط به قرارداد فی مابین کارفرما و شرکت پیمانکاری لازم است مراحل زیر انجام پذیرد:
- مرحله مطالعات مقدماتی یا همان طرح اولیه
- محاسبه ذخیره لازم برای زیان های قابل پیش بینی
- دعاوی و تغیرات ناشی از قراردادهای پیمانکاری
- تعیین سود پیمان تکمیل شده
- انتقال سود و بستن حساب پیمان تکمیل شده
- محاسبه و پرداخت دستمزد کارگران و سرپرستان کارگاه
- محاسبات استحلاک داراییهای ثابت
- محاسبات مالیاتهای شرکت پیمانکاری
- ارائه گزارش های مالی مانند ترازنامه و جدول بهای تمام شدهکار در جریان ساخت
وظیفههای حسابدار پیمانکاری
با توجه به حساسیت بالایی که در فعالیتهای یک شرکت پیمانکاری وجود دارد، حسابدار پیمانکاری نقش اساسی را ایفا میکند. حسابدار در این شرکتها با توجه به پیچیدگیهای حسابداری پیمانکاری وظایفی را باید ایفا نمایند. از مهمترین این وظایف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تهیه صورت وضعیت
- آشنایی کامل بر قوانین مالیات پیمانکاری
- آشنایی با قوانین مربوط به بیمه
- محاسبه تمام هزینههای مستقیم و غیرمستقیم و تمام مخارج صرف شده
- ثبت اسناد تنخواه
- ثبت حسابهای پیمانکاران دست دوم
- طراحی کدینگ حسابها
- انتخاب روش حسابداری
- گزارش مخارج و هزینهها به کارفرما
- ارائه لیست بدهکاران و بستانکاران بر اساس تفکیک پروژه
بهترین نرم افزار حسابداری پیمانکاری
با توجه به پیچیده بودن فرایندهای مالی در حسابداری پیمانکاری و جزئیات زیاد در حسابداری این صنف شغلی، داشتن یک نرم افزار حسابداری مخصوص که تمام قابلیتهای لازم برای صنف پیمانکاری را داشته باشد، از اهمیت ویژهای برخوردار است. یک نرم افزار حسابداری پیمانکاری مناسب باید بتواند تمام اجزاء قراردادها در شرکتهای پیمانکاری مانند مبلغ قرارداد، جزئیات قرارداد دست دوم، کار گواهی شده و نشده، درصد پیشرفت کار، قرارداد امانی، قرارداد مقطوع، شاخص کل و ۳ ماهه و … را در خود جای دهد. همچنین این نرم افزار باید بتواند تمامی محاسبات و گزارشات مالی شرکتهای پیمانکاری را تحت پوشش قرار دهد و امکان تولید گزارشات مالیاتی لازم برای سازمان امور مالیاتی کشور را داشته باشد. نرم افزار حسابداری پیمانکاری محک یکی از بهترین نرم افزارهای حسابداری مخصوص این صنف است که امکان حسابداری چندین پروژه را به صورت همزمان برای شما به وجود میآورد.
همچنین از بزرگترین مزیتهای این نرم افزار حسابداری پیمانکاری این است که شما نیازی به فراگیری تخصصی حسابداری پیمانکاری را نخواهید داشت و این نرم افزار با سیستم گرافیکی و ساده خود امکان حساب و کتاب کسب و کار شما را به راحتی فراهم میآورد.
از امکانات این نرم افزار حسابداری پیشرفته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ثبت تاریخ دریافت پروژه
- تاریخ تحویل پروژه به مشتری
- درج و محاسبه تمامی هزینهها
- کنترل موجودی مواد و کالاها
- تهیه گزارشات و صورت وضعیت
- تعریف پروژههای متعدد به صورت مجزا و و ثبت اطلاعات آنها
- تعریف مراکز هزینه متعدد
- کنترل تسویهحسابها و مطالبات تسویه نشده
- امکان تعریف تنخواهگردان و ثبت هزینههای انجام شده در مورد آن
- ثبت انواع هزینهها مانند حقوق و دستمزد و خرید مصالح به تفکیک پروژه، هزینه سربار، استهلاک و...
- تعریف انواع ابزار و مصالح عمرانی
- امکان مقایسه نموداری سود و زیان و هزینههای هر پروژه
- امکان بستن و انتقال حساب پروژهها
- قابلیت جستجوی پروژهها
- تعریف و دسته بندی کالا و مواد به صورت نامحدود
- امکان معرفی چندین انبار و مدیریت همزمان آن ها
- قابلیت نقطه سفارش (هشدار در خصوص کاهش موجودی انبار و نیاز به شارژ مجدد)
- ارائه گزارش از فاکتورها، قراردادها، دفاتر ثبتی و...
- امکان محاسبه خودکار مقدار متریال موردنیاز با ورود ابعاد کالا و مساحت فضای موردنظر
- ثبت ضایعات و کم کردن از موجودی
- امکان ثبت و صدور اسناد حسابداری
- امکان محاسبه سود و زیان پروژهها
- تهیه صورت وضعیت برای پروژههای متعدد در فواصل زمانی گوناگون
- تهیه لیست بدهکاران و بستانکاران هر پروژه
- تهیه گزارش از فازهای مختلف هر پروژه
- تهیه گزارش از گردش حسابها در هر پروژه
- گزارش گیری از عملکرد کارکنان
- امکان چاپ، مدیریت و اعلام تاریخ سررسید چک ها
- یادآوری سررسید بدهیها
- ارائه گزارش از فاکتورها، قراردادها، دفاتر ثبتی و...
- ثبت تاریخ دریافت پروژه
- تاریخ تحویل پروژه به مشتری
- درج و محاسبه تمامی هزینهها
- کنترل موجودی مواد و کالاها
- تهیه گزارشات و صورت وضعیت
- تعریف پروژههای متعدد به صورت مجزا و و ثبت اطلاعات آنها
- تعریف مراکز هزینه متعدد
- کنترل تسویهحسابها و مطالبات تسویه نشده
- امکان تعریف تنخواهگردان و ثبت هزینههای انجام شده در مورد آن
- ثبت انواع هزینهها مانند حقوق و دستمزد و خرید مصالح به تفکیک پروژه، هزینه سربار، استهلاک و...
- تعریف انواع ابزار و مصالح عمرانی
- امکان مقایسه نموداری سود و زیان و هزینههای هر پروژه
- امکان بستن و انتقال حساب پروژهها
- قابلیت جستجوی پروژهها
- تعریف و دسته بندی کالا و مواد به صورت نامحدود
- امکان معرفی چندین انبار و مدیریت همزمان آن ها
- قابلیت نقطه سفارش (هشدار در خصوص کاهش موجودی انبار و نیاز به شارژ مجدد)
- ارائه گزارش از فاکتورها، قراردادها، دفاتر ثبتی و...
- امکان محاسبه خودکار مقدار متریال موردنیاز با ورود ابعاد کالا و مساحت فضای موردنظر
- ثبت ضایعات و کم کردن از موجودی
- امکان ثبت و صدور اسناد حسابداری
- امکان محاسبه سود و زیان پروژهها
- تهیه صورت وضعیت برای پروژههای متعدد در فواصل زمانی گوناگون
- تهیه لیست بدهکاران و بستانکاران هر پروژه
- تهیه گزارش از فازهای مختلف هر پروژه
- تهیه گزارش از گردش حسابها در هر پروژه
- گزارش گیری از عملکرد کارکنان
- امکان چاپ، مدیریت و اعلام تاریخ سررسید چک ها
- یادآوری سررسید بدهیها
- ارائه گزارش از فاکتورها، قراردادها، دفاتر ثبتی و...
شرکت مشاور نرم افزار حسابداری محک با شناخت کامل به تمام نیازهای این صنف نرم افزار حسابداری پیمانکاری محک را تولید نموده است. برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید این محصول شگفت انگیز بر روی دکمه زیر کلیک نمایید.
کدینگ حسابداری پیمانکاری
کدینگ حسابداری به فرایند تخصیص حسابها به یک دستهبندی به خصوص و به طور کلی دستهبندی رویدادهای مالی گفته میشود. کدینگ حسابداری برای سادهسازی ورود اطلاعات به نرمافزارهای حسابداری استفاده میشود. کدینگ حسابداری پیمانکاری دارای چند دسته میباشد. این دستهها شامل کدینگ وجهی، کدینگ حفظی، کدینگ متوالی، کدینگ تودهای میشوند.
برای دانلود نمونه کدینگ حسابداری پیمانکاری بر روی دکمه زیر کلیک نمایید.
همچنین نمونههای بیشتر را میتوانید اینجا مشاهده نمایید.
سوالات متداول در زمینه حسابداری پیمانکاری
به طور معمول حسابداری پیمانکاری به روشهای درصد پیشرفت کار و پس از تکمیل پروژه انجام میشود.
مهمترین وظایف حسابدار پیمانکاری شامل موارد زیر میشود:
- تهیه صورت وضعیت
- آشنایی کامل بر قوانین مالیات پیمانکاری
- آشنایی با قوانین مربوط به بیمه
- محاسبه تمام هزینههای مستقیم و غیرمستقیم و تمام مخارج صرف شده
- ثبت اسناد تنخواه
- ثبت حسابهای پیمانکاران دست دوم
- طراحی کدینگ حسابها
- انتخاب روش حسابداری
- گزارش مخارج و هزینهها به کارفرما
- ارائه لیست بدهکاران و بستانکاران بر اساس تفکیک پروژه
شرکتهای پیمانکاری بنا به ماده ۱۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم، باید ۲۵ درصد از جمع درآمدهای خود را پس از وضع زیان های حاصل از منابع غیرمعاف و کسر معافیتهای مقرر، به سازمان مالیات کشور پرداخت نمایند.